سلامت کودکان در گرو تقویت سیستم ایمنی بدن

چگونه سیستم ایمنی کودک خود را تقویت کنیم؟

از آن جایی که کودکان در مهدکودک و مدرسه به دلیل تعامل با سایر کودکان و عدم رعایت کردن بهداشت به شیوه درست، در معرض انواع بیماری ها قرار دارند، تقویت سیستم ایمنی کودک اهمیت پیدا می‌کند. به طور کلی بیمار شدن کودکان برای والدین وقت و انرژی زیادی می‌برد تا کودک سلامت خود را دوباره بدست بیاورد. در نتیجه والدین ترجیح می‌دهند کودکشان اصلا بیمار نشود. به این منظور دو راهکار وجود دارد؛ یا باید پیشگیری صورت بگیرد که درمورد کودکان کار به شدت سختی است، یا این که با تقویت سیستم ایمنی کودک، احتمال بیماری را کاهش دهیم. در این صورت اگر کودک بیمار هم شود، به دلیل قوی بودن سیستم ایمنی بیماری راحت تر خواهد بود و زودتر درمان می‌شود. به طور کلی تقویت سیستم ایمنی کودک با شیوه های طبیعی، دفعات و شدت بیماری را کاهش می‌دهد و علائمی مثل تب، لرز، مشکلات تنفسی و غیره کم تر و ضعیف تر بروز پیدا می‌کنند.

راهکار های طبیعی تقویت سیستم ایمنی

خواب شبانه کافی

خواب کافی در طول شب، یکی از راه های تقویت سیستم ایمنی برای کودکان و بزرگسالان است. در طول خواب شبانه، بدن ترمیم می‌شود و گلبول سفید بیشتری تولید می‌کند. همچنین در این مدت با همان گلبول های سفید، با عفونت و میکروب های موجود در بدن مقابله می‌کند. طی مطالعاتی که در سال 2007 بر روی حیوانات صورت گرفت، محققان به این نتیجه رسیدند که بی خوابی باعث افت میزان گلبول سفید در خون می‌شود.

ورزش منظم

ورزش کردن به صورت منظم، بهترین روش برای تقویت سیستم ایمنی کودکان است. تحقیقات ثابت کرده اند که ورزش تا 67 درصد احتمال سرماخوردگی را کاهش می‌دهد. همچنین افرادی که ورزش می‌کنند با احتمال کمتری دچار بیماری ها و عفونت های تنفسی می‌شوند. ورزش هایی که به تقویت سیستم ایمنی کودکان کمک می‌کند شامل پیاده روی خانوادگی و پارک رفتن، فریزبی، گرگم به هوا و توپ بازی، قدم زدن، شنا و یوگا می‌شوند.

افزایش مقدار زینک (روی) در بدن

طبق مطالعات انجام شده در سال 2008، مشخص شد که کمبود روی در بدن باعث نقص سیستم ایمنی می‌شود. روی در بدن به تولید سلول های T که از سلول های سیستم ایمنی است کمک می‌کند. آنتاگونیست(مصرف مس یا روی به مقدار زیاد، جذب دیگری را کاهش می‌دهد) روی، مس است که در تنقلاتی مثل شکلات، غلات و سیب زمینی به وفور یافت می‌شود و کودکان بیشتر از این مواد غذایی استفاده می‌کنند. برای تاثیرگذاری روی بر بدن لازم است مواد غذایی شامل مس را کمتر و مواد غذایی محتوی روی از جمله نخود، دانه ها، تخم کدو، بادام هندی، تخم مرغ و گوشت را بیشتر مصرف کنید.

مقاله پیشنهادی : مواد غذایی ممنوع برای کودکان زیر یکسال.

مصرف مواد گیاهی مغذی

ترکیباتی که به صورت طبیعی در میوه ها و سبزیجات یافت می‌شوند، به دلیل مبارزه با باکتری و ویروس ها و رادیکال های آزاد به تقویت سیستم ایمنی کودکان کمک می‌کنند. عملکرد سیستم ایمنی با مصرف این مواد بهبود می‌یابد. برای نمونه ای از این مواد مغذی،می‌توان به لیکوپن و کاروتنوئید اشاره کرد که در سبزیجاتی مثل گوجه فرنگی، هویج، بروکلی، اسفناج، سیر، پیاز، جعفری، ریحان و گشنیز اشاره کرد.

مصرف پروبیوتیک

از آن جایی که 90 درصد سیستم ایمنی در روده قرار دارد، رشد باکتری های مفید در روده سیستم ایمنی را تقویت کرده و عملکرد آن را بهبود می‌بخشد. این پروبیوتیک ها شامل خوراکی هایی است که از پروتئین غنی هستند(مثل ماست) و همچنین مصرف این مواد، از بهترین روش های تقویت سیستم ایمنی کودکان می‌باشد.

مصرف ویتامین D 

ویتامین دی علاوه بر تاثیری که در استحکام و سلامت استخوان دارد، اگر هنگام بیماریهای باکتریایی مورد مصرف قرار بگیرد باعث تقویت سیستم ایمنی می‌گردد. منبع اصلی آن نور آفتاب است ولی قطره خوراکی آن برای نوزادان شیرخوار در بازار موجود است.

مصرف ویتامین A 

این ویتامین بر روی سلامت سیستم تنفسی نقش بسزایی دارد و کمبود آن سلامت مجاری تنفسی را به خطر می‌اندازد. از آنجایی اولین عضو درگیر در بیماری ها سیستم تنفسی است، لازم است سطح ویتامین آ را در بدن کودکان بالا نگه دارید. موادی مانند جگر، زرده تخم مرغ، روغن ماهی و کره پاستوریزه دارای این ویتامین هستند.

مصرف ویتامین C

 در مرکبات، گوجه و فلفل دلمه ای یافت می‌شود، در تشکیل آنتی بادی و مبارزه با عفونت ها نقش دارد و همچنین یک آنتی اکسیدان بسیار قوی است که در خنثی کردن اثرات مخرب رادیکال های آزاد روی عملکرد سیستم ایمنی تاثیر دارد.

مصرف ویتامین E

 کمبود این ویتامین باعث کمبود نوعی از گلبول های سفید می‌شود که با حمله مستقیم به ویروس ها و ترشح آنزیم های خاص آن ها را از بین می‌برد (لنفوسیت کشنده) و به این ترتیب بدن را در برابر ویروس ها ضعیف می‌کند.

مصرف امگا3 : با داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی از سلول های سیستم ایمنی بدن محافظت می‌کند و در روغن ماهی، دانه کتان، کلم بروکلی و گل کلم یافت می‌شود.

مقاله پیشنهادی ما در این بخش : آیا کودک شما به مصرف ویتامین احتیاج دارد؟

مصرف فولیک اسید و B12

این مواد در فرایند بلوغ گلبول های سفید نقش دارند و در واقع کمبود آن ها علاوه بر بروز کم خونی باعث ضعیف به عمل آمدن سلول های سیستم ایمنی خواهد شد.

نوشیدن آب به میزان کافی

نوشیدن آب به دلیل افزایش حجمی که در ادرار به همراه دارد، با دفع باکتری ها و تقویت سیستم ایمنی احتمال ابتلا به عفونت های مجاری ادراری را کاهش می‌دهد. برای اینکه کودک خود را به آب خوردن تشویق کنید می‌توانید داخل آب برش های میوه اضافه کنید یا در واقع دتاکس آمده کنید.

به حداقل رساندن میزان قند مصرفی

قند تصفیه شده ای که در بدن وجود دارد، بسیار سخت و مقاوم است و در عین حال باکتری ها در محیط های حاوی قند و اسیدی رشد می‌کنند. زیاده روی در مصرف قند سلامت روده را به خطر می‌اندازد و از آن جایی که تمرکز اصلی سیستم ایمنی بر روده است، باعث التهاب در کل بدن می‌شود. راه کنترل کردن میزان قند مصرفی کودک، اگر کودکتان تمایل زیادی به شیرینی ها و مواد قندی دارد می‌توانید کلوچه گردویی بدون غلات، دسر کدو تنبل و مینی کیک شکلاتی را برایش تهیه کنید.

وزن مناسب نوزاد چقدر است؟ این بلاگ مهم را از دست ندهید.

گردش و تفریح خارج از خانه

برخلاف اعتقاد بسیاری از خانواده ها، خارج کردن کودک از خانه نه تنها سبب بروز بیماری نمیشود بلکه خود یکی از عوامل تقویت سیستم ایمنی نیز هست. برای مثال گردش رفتن با کودک در فصول سرما همیشه باعث سرماخوردگی و ابتلا به آنفلونزا نمیشود بلکه این امر خود موجب میشود که بدن کودک رفته رفته به شرایط جوی این فصل عادت کرده و بتواند در برابر کنترل درمای بدن و نفوذ سرما مقاوم تر شود. لازم به ذکر است که در بسیاری از کشورهای منطقه اسکاندیناوی و سردسیر، والدین غالبا فرزندان خود را در فصول سرد با پوششی کم از خانه خارج میکنند تا اینکه به مرور بدن کودک با این شرایط جوی آمیخته شده و در برابر سرما مقاوم تر شود.

برای گردش و تفریح صرفا نباید داخل خیابان ها و یا پارک های شهر چرخید، طبیعت گردی و گشت و گذار در مراتع و ارتفاعات نیز خود میتواند سبب بهبود وضعیت سلامتی فرزند و والدین او شود. بهره بردن از مناظر بکر و طبیعی جنگلی و استنشاق هوای تازه و تمیز جنگل خود باعث یهیود شرایط ذهنی، کاهش میزان کورتیزول خون و در نتیجه قدرتمندتر شدن سیستم دفاعی بدن میشود.

با کودکان دچار سوءتغذیه چه کنیم؟

برخی از کودکانی که دچار س<تغذیه هستند برای داشتن سیستم ایمنی بهتر و قوی تر باید انواع مختلفیاز مواد غذایی اعم از روغن ها و چربی های مفید مثل امگا 3، 6 و 9، انواع مغزیجات و آجیل برای تامین مواد مغذی مختلفی از جمله سلنیوم، انواع پروتئین و گوشت مخصوصا گوشت قرمز، مواد مغذی پروبیوتیک که پیشتر در این نوشته به آنها اشاره کردیم، مکمل های حاوی پتاسیم در کنار منابع طبیعی آن همچون موز و نارگیل، ویتامین ب و سایر مکمل های غذایی و معدنی استفاده کنند.

سخن پایانی

جدای از مطالب گفته شده به طور کلی سبک زندگی سالم و پر فعالیت را برای کودکتان در نظر داشته باشید، سعی کنید کودکتان از هرگونه دود دخانیات دور باشد و آن را استنشاق نکند و از مصرف آنتی بیوتیک و دارو های دیگر اجتناب کنید مگر در مواقع ضروری. همچنین برای اطمینان بیشتر جهت تقویت سیستم ایمنی کودک خود، می‌توانید پس از مشورت با پزشک از شربت تقویت سیستم ایمنی موجود در داروخانه ها خریداری کنید.